Home werk & studie Hoe ik functioneer op het werk met autisme en adhd – Deel 1: Efficiëntie en deadlines

Hoe ik functioneer op het werk met autisme en adhd – Deel 1: Efficiëntie en deadlines

door Mysig
Autisme op het werk

Je draai vinden op het werk kan met autisme en/of adhd een heuse uitdaging zijn. Ook al had ik na jaren studeren een systeem ontwikkeld dat helemaal op punt stond, ben ik bij de overgang van student naar werknemer weer van nul moeten beginnen. De werkwereld is dan ook een heel andere context dan het studentenleven, met andere uitdagingen. Ik moest mijn coping mechanismen dus heruitvinden.

Autisme op het werk

© Elise Cordaro

Planning

Jawel, daar ben ik weer met mijn planning. Afhankelijk van je job kan je planningen op verschillende niveaus nodig hebben zoals een jaar- of maandplanning om het overzicht te bewaren over verre deadlines of targets. Mijn job is meer kort op de bal, dus ik heb genoeg aan een week- en dagplanning.

Voor mijn weekplanning heb ik een template gemaakt die ik elke week afdruk en maar hoef in te vullen. Wekelijks terugkerende taken staan er dan al in. Ik heb bijvoorbeeld elke vrijdag een deadline voor het verzenden van mailings. Het werk dat ik daarvoor moet doen verdeel ik in etappes die ik verspreid over de dagen van de week. Een ander deel van mijn werk (online adverteren) is niet gebonden aan bepaalde dagen en zet ik dus apart. Tenslotte gebruik ik een apart vak voor ad hoc taken, dingen die ik in het achterhoofd moet houden en inspiratie. Mijn werk vergt namelijk enige creativiteit, dus wanneer er ideeën in mij opkomen zet ik ze meteen bij op de post-it die ik daarvoor voorzien heb op mijn planning. Zo hoef ik ze niet elke week opnieuw over te schrijven, maar plak ik ze gewoon op mijn nieuwe weekplanning.

Een dagplanning maak ik vaak de avond ervoor. Aan het einde van de werkdag noteer ik kort waar ik precies gebleven was en wat ik de volgende dag zeker moet doen. Wat prioriteit heeft zet ik bovenaan. Wanneer ik in tijdsnood begin te geraken of zoveel verschillende taken moet doen en mij overweldigd en zenuwachtig begin te voelen, dan maak ik een strakkere dagplanning met uren erbij. Vaak geeft mij dat rust omdat ik zo zwart op wit kan zien dat het wel degelijk haalbaar is om alles af te krijgen en dat mijn waslijst aan taken niet zo lang of complex is als het lijkt. Op die manier kan ik de volgende ochtend met een helder en geordend hoofd beginnen.

Planning

© Elise Cordaro – Planning

Anticipeer op veranderingen

Het succesvol uitvoeren van je planning hangt voor een deel van jezelf af, maar is ook onderhevig aan de grillen van je klanten en collega’s. Denk maar aan een deadline die vervroegd wordt, een onverwachte meeting enz.

Onverwachte veranderingen kunnen autisten veel stress geven omdat je planning, je houvast plots niets meer waard lijkt. Probeer je planning daarom te zien als een schuifpuzzel met een leeg vakje als marge; herbekijk je to do’s, herschik je prioriteiten en hermaak uiteindelijk je planning. Maak dus meteen een actieplan wanneer je door veranderingen overweldigd dreigt te geraken en je stress zal al snel opnieuw zakken naar een doenbaar niveau.

Sommige afwijkingen van je werkroutine kan je wel zien aankomen: feestdagen, een week vakantie, iemand die ontslag gaat nemen en van wie je het werk tijdelijk moet overnemen, drukke periodes die elk jaar terugkomen enz. Tref – voor zover het mogelijk is – de nodige voorbereidingen om deze hindernissen zo vlot mogelijk door te komen. Werk bijvoorbeeld op voorhand en brief op tijd je collega’s wanneer je op vakantie gaat, zodat je niet terugkeert in een puinhoop. Een feestdag op de dag dat je normaal een deadline hebt? Dan ga je niet alleen de deadline moeten verzetten, maar ook het werk dat je ervoor moet doen ga je anders moeten inplannen. Kijk dus ver genoeg vooruit en stem je planning af op de situatie.

Door de grote lijnen alvast uit te zetten in de vorm van een planning, creëer je een vast kader dat je rust en voorspelbaarheid geeft. Op die manier is het makkelijker op binnen die veilige structuur flexibel te zijn en het overzicht over al je taken te bewaren.

Schrijf alles meteen op

Vraagt iemand je terloops om even iets te doen, wordt er tijdelijk iets gewijzigd of duikt er plots iets op waar je rekening moet mee houden? Schrijf alles meteen op! Want voor je het weet glipt het uit je gedachten. Ik probeer zo veel mogelijk ad hoc taken meteen in mijn planning te zetten of belangrijke informatie meteen ergens op te slaan. Dingen die ik tijdelijk in het achterhoofd moet houden of die erg belangrijk zijn, pen ik neer op een post-it die ik in het zicht plak. Het doel van zo’n post it is wel dat hij in het oog springt. Hoe langer hij blijft plakken, hoe meer hij deel begint uit te maken van het interieur en dus niet meer opvalt. Ook een hele verzameling aan post-its die de rand van je computerscherm siert, mist zijn doel omdat je te veel boodschappen tegelijkertijd op jezelf afvuurt waardoor niets meer in het oog springt. Handel dus regelmatig af wat je hebt genoteerd en gooi je post-its weg zodra ze niet meer relevant zijn. Te veel en gedateerde post-its ogen druk en rommeling. Hoe minder prikkels, hoe beter.

Checklist

© Elise Cordaro – Checklist

Maak checklists

Voor meer complexe taken of lange processen met veel aandachtspunten waar je je hoofd moet bijhouden of waar een foutje snel gemaakt is, kan het handig zijn om een checklist te maken. Enerzijds ter controle en anderzijds om terug te vinden waar je was gebleven voor je werd onderbroken of afgeleid. Ik heb zo’n checklist gemaakt voor de meer technische kant van mijn job en ik zou het niet meer kunnen missen.

Taak per taak

Focus tenslotte op één taak en geen drie tegelijkertijd. Anders krijg je nooit iets klaar en ga je ook meer fouten maken. Het is makkelijker om al je aandacht op één opdracht te vestigen en die netjes af te werken vooraleer je aan de volgende begint. Wat je wel kan doen als je zoals ik nood hebt aan variatie is afwisselen in het soort van taken. In plaats van bijvoorbeeld al je schrijfopdrachten na elkaar te maken, doe je bijvoorbeeld een schrijfopdracht, dan iets technischer enz.

Lees verder in deel 2 van dit artikel over oplossingen voor concentratieproblemen en prikkels.

Anders gaat ook - Elise Cordaro

Wat je nog leuk zou vinden

5 Opmerkingen

James D. Graham 27 mei 2016 - 10:18

Hi Elise,

Looks like another interesting article – Jana translated your original autism article for me and we had an interesting talk about learning difficulties from studying. I still remember having to write every single point down during lectures at university otherwise my brain would “data dump” it all as soon as class finished. I still do that because I have a really bad short term memory for things that I’m not overwhelmingly fascinated by.

Do you think you could do another article on how to manage street and energy at work?

Bedankt,

James

Reply
Mysig 27 mei 2016 - 18:49

Hi James!

I’m glad you find my article interesting. I understand what you’re saying about having to write everything down. I also have a bad short time memory.

I’m currently working on a second article about focus, energy and sensory overload at work. Later on, I’m going to try writing a third part about social skills and meetings.

The whole writing process is quite slow due to lack of time, but I’ll get it done 😉

Groetjes,

Elise

Reply
James D. Graham 27 mei 2016 - 10:19

* Oops: I mean stress, not street. My bad!

Reply
De gevolgen van autisme & ADHD camoufleren – Mysig 2 april 2018 - 12:12

[…] met afleiding en paste ik een eigen, omgekeerde, studiemethode toe: bottom-up studeren. Ook op het werk en thuis spelen autisme en ADHD mij enorm parten om dingen gedaan te krijgen en moet ik mij steeds […]

Reply
Johanna 7 februari 2021 - 14:36

Hallo Elise,
Kort geleden heb ik je boek gelezen. Veel herkenning en goede tips!
Waar ik heel benieuwd naar ben, is hoe je het schrijven van teksten aanpakt. bv. wat betreft hoofd- en bijzaken scheiden, niet te lang, goed leesbaar enz.
Ik moet voor mijn werk regelmatig teksten schrijven en merk dat mijn moeite met concentratie, beperkte werkgeheugen en lage verwerkingssnelheid best in de weg zitten. Tijdens het schrijven lijkt bijna alles belangrijk en merk ik dat ik de tekst die ik al heb geschreven vaak ga teruglezen, omdat ik dan kwijt ben waar ik gebleven was. Op deze manier probeer ik dan aan te haken bij waar ik was gebleven en probeer ik weer verder te schrijven. Het lijk een beetje op een aanloop nemen om ergens overheen te springen. Ik blijf dan een stukje tekst of een zin een aantal keren herlezen, maar ik kom niet verder. Ofwel, ik spring niet en neem steeds een nieuwe aanloop (en in de tussentijd dwaal ik ook nog regelmatig af met mijn gedachten). Tot ik ineens wel zie waar ik naar toe wil en een stukje verder ‘spring’ met schrijven. Dit herhaalt zich dan steeds. Ik schrijf ‘ineens’ omdat het soms 2 uitersten lijken: Ik zie de hoofdlijn niet of ik zie de hoofdlijnen en de verbanden ineens heel duidelijk, maar daar moet ik soms lang op wachten. Er lijkt geen middenweg. Al met al kost schrijven me veel extra tijd.
Aangezien schrijven deel uit maakt van je werk, je een boek hebt geschreven en blogs schrijft, lijkt het me wel interessant om eens aan je te vragen hoe jij dit doet. En wie weet herkennen anderen dit ook.
Groetjes Johanna

Reply

Laat een opmerking achter